با تزریق سه دوز واکسن از خطرات جدی کرونا برای مدت نسبتا طولانی در امان بمانید

هنگامی که اومیکرون به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت، محققان از تعداد غیرمنتظره بالای جهش های این سویه نگران شدند(مثلا 32 جهش تنها در پروتئین اسپایک). اومیکرون، با جهش‌هایش، چالش جدید جهانی را ایجاد کرد، میزان بسیار بالای ابتلا در میان افرادی که دو یا سه دوز واکسن کووید-19 دریافت کرده بودند، نشانگر تهدید بود. اما اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها دچار نوع «خفیف» بیماری شدند، زیرا بیماری در آن‌ها منجر به بستری شدن یا مرگ نشد.

این وضعیت بسیاری را به این فکر انداخت که آیا نیاز به دوز چهارم واکسن است واگر بله چه زمانی به تزریق دوز چهارم یا حتی واکسن مخصوص اومیکرون نیاز داریم. حالا، سه مطالعه و یک مطالعه در مرحله پیش از ‌چاپ، همگی به یک نکته اشاره می‌کنند: حفاظتی که توسط سه واکسن کووید-19 ارائه می‌شود، از اکثریت قریب به اتفاق افراد در مقابل بستری شدن در بیمارستان یا مرگ برای حداقل شش ماه یا بیشتر محافظت می‌کند. محققان می گویند که به لطف حافظه بلندمدت سلول های ایمنی مان، از این محافظت برخورداریم.

یکی از مطالعات جدید که در مجله Nature منتشر شد، نشان داده که اگرچه اومیکرون نسبت به انواع قبلی کووید-19 بهتر از آنتی‌بادی‌ها فرار می‌کند، اما سلول‌های ایمنی تخصصی بدن به نام سلول‌های T همچنان 82 تا 84 درصد در شناسایی و خنثی سازی واریانت اومیکرون در افراد واکسینه شده مؤثر بودند. آنطور که نویسندگان این تحقیق نتیجه می گیرند: واکسن‌های کنونی با وجود کاهش قابل ملاحظه پاسخ‌های آنتی‌بادی خنثی‌کننده، همچنان محافظت قوی در برابر بیماری شدید با نوع SARS-CoV-2 اومیکرون نشان می‌دهند.

در یک مطالعه جداگانه که در همان شماره مجله Nature منتشر شده است، گروه متفاوتی از محققان حفاظت از سلول های T در برابر اومیکرون را در افرادی که با واکسن های فایزر یا مدرنا واکسینه شده اند ارزیابی کردند. آنها دریافتند که 70 تا 80 درصد از سلول‌های CD4 و CD8 T – (دو گروه از سلول‌های T که مسئول شناسایی و مبارزه با عوامل بیماری زای خارجی هستند) هنوز قادر به پاسخگویی به پروتئین اسپایک ویروس هستند.

علاوه بر این، علیرغم داشتن جهش‌های بسیار بیشتر، میزان واکنش متقاطع سلول‌هایبرای مقابله با  T اومیکرون با انواع بتا و دلتا قابل مقایسه بود. «واکنش متقاطع» در این مورد به این معنی است که سلول های ایمنی آموزش دیده برای پاسخ به یک نسخه از ویروس کرونا در پاسخ به نسخه دیگری از ویروس موثر هستند.

در مطالعه سوم که هفته گذشته در Nature منتشر شد، تیم دیگری از محققان دریافتند که شش ماه پس از واکسیناسیون، سلول‌های B حافظه، نوع دیگری از سلول‌های ایمنی تخصصی، به بلوغ خود ادامه می‌دهند و آنتی‌بادی‌هایی با توانایی تشخیص انواع جدید کووید-19 تولید می‌کنند. این امکان وجود دارد که محافظت از آنها بیش از شش ماه و شاید حتی سالها طول بکشد.

دکتر علی البدی، متخصص ایمونولوژی در دانشگاه واشنگتن که این مطالعه را رهبری کرد، به نیویورک تایمز گفت: « آنتی‌بادی‌ها در شش ماه پس از دریافت دوز سوم نسبت به آنتی‌بادی‌هایی که یک ماه پس از واکسیناسیون تولید می‌شوند، قدرت چسبندگی بهتر و قدرت خنثی‌کننده‌ بیشتری دارند.»

سلول های T و B سلول های ایمنی تخصصی هستند که حافظه بسیار خوبی دارند. این تحقیق نشان می‌دهد که علاوه بر سلول‌های T، سلول‌های B نیز در برابر اومیکرون مقاومت خوبی ایجاد می‌کنند. واکسن ها به سلول‌های B  دستور می دهند تا حافظه ای برای ویروس را رمزگذاری کنند و سپس می توانند برای تولید آنتی بادی برای مبارزه با آن ویروس استفاده کنند.

تحقیق چهارم، که هنوز توسط داوران مورد بررسی قرار نگرفته، از این ایده حمایت می‌کند که سلول های B  نوعی مکانیسم «یادآوری سریع» دارند و حافظه و توانایی تولید آنتی بادی خود را، به ویژه پس از تزریق سومین دوز واکسن‌ که به واکسن تقویت‌کننده معروف است؛ برای مدت طولانی حفظ می‌کنند. این محققان می‌گویند افراد پس از تزریق دوز سوم دارای یک مجموعه سلولی B با حافظه متنوع هستند که می توانند به سرعت پاسخ دهند و آنتی‌بادی‌هایی تولید کنند که قادر به پاکسازی انواع متنوعی از ویروس کرونا از جمله  اومیکرون هستند.

در مجموع، این مطالعات به توضیح اینکه چرا افراد کاملاً واکسینه شده (دریافت کننده سه دوز واکسن) به عفونت‌های انواع جدید کرونا مبتلا می‌شوند، اما معمولاً به بستری در بیمارستان نمی‌رسند، کمک می‌کنند.

نتیجه کلی این مطالعات این بود که بدن انسان پس از دریافت سه دوز واکسن(البته تحقیقات بر واکسن‌های مدرنا و فایزر متمرکز بودند) برای مبارزه با هر نوع از کرونا، و احتمالا تمام جهش‌های آن، مجهز است - و این محافظت(البته نه از ابتلا بلکه محافظت از ابتلا به نوع شدید بیماری) برای مدت نسبتا طولانی پایدار است.